W pierwszym roku życia dziecka zabawa ma charakter gier manipulacyjnych. Polegają głównie na przypadkowym łączeniu elementów, wyjmowaniu, wkładaniu, obracaniu przedmiotów, przekładaniu z ręki do ręki, itp. Wraz z rozwojem dziecka zabawy manipulacyjne zaczynają ewoluować w stronę zabaw konstrukcyjnych: już 12 miesięczne dziecko zaczyna podejmować pierwsze próby ustawiania wieży, łączenia klocków, robienia babek z piasku. Starsze dzieci zaczynają stopniowo odwzorowywać to, co zaobserwują u innych (np. w zabawie starszego rodzeństwa), naśladują najbliższe otoczenie.
W pełni rozumiana zabawa konstrukcyjna zaczyna się mniej więcej od 3 roku życia. Na tym etapie budowle stają się bardziej skomplikowane, zaczynają mieć swoje nazwy. Począwszy od 4 roku życia dzieci z coraz większą świadomością zaczynają planować swoje działania a ich wytwory stają się coraz bardziej szczegółowe i bogatsze w detale.
Dlaczego zabawy konstrukcyjne są ważne?
Najprościej mówiąc zabawy konstrukcyjne to wszystkie aktywności, które polegają na budowaniu, tworzeniu, kreowaniu czegoś nowego. To bardzo ważne by dawać dziecku taką możliwość a nie tylko gotowe, grające i świecące zabawki. Zabawy konstrukcyjne są nie tylko bardzo lubiane przez dzieci, ale także niezwykle pożyteczne dla ich ogólnego rozwoju poznawczego i motorycznego.
To dlatego, że:
- rozwijają zdolności planowania: w czasie tworzenia konstrukcji dziecko uczy się przewidywać następstwa swoich działań i planować kolejne kroki
- ćwiczą koordynację wzrokowo-ruchową: budowanie z instrukcją, odwzorowywanie konkretnych etapów pomaga rozwijać koordynację ręka-oko niezwykle ważną w czasie dalszej nauki w szkole
- doskonalą umiejętności manipulowania przedmiotami i angażują małą motorykę: dopasowywanie elementów, dokręcanie śrubek, uczą precyzji, co przydaje się w szkole w nauce pisania, kreślenia linii, jeżdżenia po śladzie
- rozbudzają dziecięcą kreatywność: w przypadku zabaw konstrukcyjnych jedynym ograniczeniem jest wyobraźnia dziecka (no i może jeszcze cierpliwość rodzica ;))
- zaspakajają potrzeba tworzenia, dają przyjemność estetyczną
- pomagają ćwiczyć uwagę i koncentrację: zabawy konstrukcyjne w przeciwieństwie do tych tematycznych i ruchowych przebiegają zazwyczaj w ciszy i skupieniu
- uczą samodzielnego myślenia i działania
- dają poczucie sprawstwa
Domowe zabawy konstrukcyjne
1. Lepienie i wyrabianie
Dzieci uwielbiają bawić się w piasku, bez względu na to czy jest to przydomowa piaskownica czy szeroka plażą. Kopanie dołów, lepienie babek, wznoszenie zamków i fortec – to wszystko wbrew pozorom skomplikowane zabawy konstrukcyjne, które nie tylko angażują wyobraźnię i mechanizmy związane z planowaniem, ale również doskonale wpływają na integrację sensoryczną.
W domowych warunkach świetnie sprawdzą się inne masy sensoryczne, m.in.: ciastolina, plastelina, piankolina, modelina, glina, wosk pszczeli. Wiele z nich można wykonać w domu samodzielnie, np. masę solną lub piankolinę. Samodzielne wyrabianie masy małymi rączkami to świetna praca usprawniająca małą motorykę oraz stymulująca receptory czuciowe w dłoniach.
Przepis na masę solną
Składniki:
- szklanka soli drobnoziarnistej
- szklanka mąki
- 1/3 – 1/2 szklanki wody
Wykonanie:
- zmieszaj sól z mąką,
- powoli dolewaj wodę,
- ugnieć jak ciasto na posypanej mąka stolnicy i wyrabiaj je tak długo, aż będzie gładkie,
- rozwałkuj
Zachęcamy również do zaangażowania malucha w aktywności związane z gotowaniem i przygotowywaniem posiłków!
2. Łączenie elementów
Nawlekanie koralików to świetna zabawa, która przy okazji ćwiczy precyzję, cierpliwość i uwagę! W niektórych sklepach są gotowe zestawy do kupienia, ale w praktyce wystarczy cieniutki sznurek, drucik lub kawałek nitki i koraliki zakupione w pasmanterii albo makaron czy okrągłe płatki śniadaniowe! Duma z wykonanej samodzielnie biżuterii – bezcenna!
Prostą zabawą konstrukcyjną polegającą na łączeniu elementów jest tworzenie łańcucha z papierowych kółeczek (pamiętacie takie domowe ozdoby choinkowe?).
3. Budowanie konstrukcji
Chyba pierwszą rzeczą, którą przychodzą nam na myśl, gdy mowa o zabawach konstrukcyjnych są klocki konstrukcyjne. Są niezwykle zróżnicowane. Poza bardzo popularnymi Lego (i ich alternatywą dla młodszych dzieci, czyli Duplo), mamy do wyboru m.in.: klocki konstrukcyjne typu wafle (doskonałe do budowania większych budowli), klocki elastyczne, klocki drewniane ze śrubkami (fantastyczne do budowania pojazdów i robotów) lub klocki magnetyczne! Te ostatnie to unikalna propozycja marki Tegu. Każdy klocek wykonany jest z jednego kawałka drewna a w środku ma ukryty magnes. Pozwala to na budowanie przestrzennych konstrukcji, poznawanie praw fizyki oraz zdecydowanie zwiększa spektrum możliwości.
Fantastyczne, choć nieco zapomniane ze względu na coraz większą ilość innowacyjnych rozwązań są zwykłe, najprostsze, klasyczne drewniane klocki. Ich przewaga nad innymi klockami polega m.in. na tym, że jeszcze bardziej niż te plastikowe ćwiczą precyzje i małą motorykę – wszystko dlatego, że nie można ich ze sobą połączyć na stałe, przez co stworzone konstrukcje są niezwykle delikatne i poddatne na zepsucie.
Skomplikowane konstrukcje można też tworzyć samemu, w dużo bardziej przyjazny dla portfela sposób. Wystarczą patyczki do szaszłyków lub wykałaczki i żelki / pianki do jedzenia.
4. Składanie modeli
W wielu sklepach dostępne są gotowe modele do budowy domu, rakiety kosmicznej , samolotu, itp. W praktyce wystarczą stare pudła, dużo wolnego czasu i odrobina wyobraźni!
5. Wytwarzanie
Także w tym wypadku dostępnych jest wiele gotowych zestawów do domowego DIY. Można również pokusić się o wspólne uszycie szmacianej laleczki wspólnie z dzieckiem od podstaw. Starsze dzieci mogą również ćwiczyć wyszywanie, szydełkowanie lub robienie na drutach. W przypadku młodszych dzieci można próbować np. przyszywania guzików.
6. Majsterkowanie
Dzieci najbardziej na świecie uwielbiają naśladować dorosłe aktywności. Towarzyszenie tacie przy wymianie żarówki, wymiana koła w rowerze, stukanie młotkiem – to wszystko może być świetną zabawą! Wystarczy dać dziecku drewniana deseczkę, młotek i gwoździe, ewentualnie śrubokręt i stary sprzęt (np. pilot do telewizora) i pozwolić na wykręcanie śrubek, wymianę baterii. Tego typu zabawy wymagają oczywiście nadzoru osoby dorosłej!
The post Lepienie, budowanie, tworzenie konstrukcji… Dlaczego zabawy konstrukcyjne są ważne dla rozwoju dziecka? appeared first on Dzieci są ważne - ekologia i dziecko.